De ZABO, voluit de N.V. Zwijndrechtse Autobusonderneming te Ridderkerk, ontstaan in de jaren dertig. In vroeger jaren ook bouwer en medegezichtsbepalend voor diverse carrosseriën op DAF- en Volvo-chassis. Bussen van de ZABO hebben ondermeer gereden bij de BBA, de NWH en W.C. Tensen.
tekst: autobussenwebsite.nl

ZHESM-materieel, elektrisch reinmaterieel van de Zuidhollandse Electrische Spoorwegmaatschappij, bedoeld voor de Hofpleinlijn, gebouwd door fabrikant J.J. Beijnes. In de oorlog worden veel rijtuigen naar Duitsland afgevoerd. Diverse tussenrijtuigen worden in de jaren '50 nog ingezet in stoomtreindiensten, daarna worden ze afgevoerd. Van een motorrijtuig is één exemplaar bewaard gebleven in het Spoorwegmuseum in Utrecht.
tekst: autobussenwebsite.nl

Zichtkaart, kaart dat in eerste instantie bij een OV-chipkaart wordt gevoegd op trajecten waar de chipkaart nog niet gebruikt kan worden. De zichtkaart laat zien welk(e) reisproduct(en) er op de chipkaart staat (staan). In 2012 zijn in bepaalde gebieden busabonnementen (sterabonnementen) alleen als zichtkaart verkrijgbaar.
tekst: autobussenwebsite.nl

Zomerzwerfkaart, kaart dat in eerste instantie bij een OV-chipkaart wordt gevoegd op trajecten waar de chipkaart nog niet gebruikt kan worden. De zichtkaart laat zien welk(e) reisproduct(en) er op de chipkaart staat (staan). In 2012 zijn in bepaalde gebieden busabonnementen (sterabonnementen) alleen als zichtkaart verkrijgbaar.
tekst: autobussenwebsite.nl

Een zone is een gebied aangeduid met een viercijferige code, waarin een strip op een strippenkaart geldig is. Op de strippenkaart dient het aantal strippen gestempeld te worden welke overeenkomt met het aantal af te leggen zones + één basisstrip (in de praktijk stempelt de chauffeur de laatste strip af). Er geldt een maximum van 20 strippen in 3,5 uur reistijd, ook als er meer dan 20 zones achterelkaar gereisd wordt. In 2011, als de strippenkaart niet meer geldig is, worden zones alleen nog voor sterabonnementen gebruikt.
tekst: autobussenwebsite.nl

De Zuidooster, voluit de Zuidooster Autobusdiensten is een busmaatschappij van 1949 t/m 1995. In 1995 volgt er een fusie met de VSL tot de Hermes-Groep.

Zie ook: Met de bus mee, deel 3: Van de Marne naar de Meuse, H. Verhoeff - Uitgeverij De Alk - ISBN 9789060133378
Zie ook: Verdere informatie over dit bedrijf
tekst: autobussenwebsite.nl

Zuidtangent, HOV-snelbus van Amsterdam-Zuidoost - Haarlem v.v. Het materieel van de Zuidtangent bestaat van 2001 t/m 2007 uit gelede Van Hool-bussen uitgevoerd in rood-/grijs, vanaf 2007 worden dit gelede bussen Citaro van Mercedes-Benz. Het volledige assortiment van strippenkaarten en abonnementen is geldig op deze snelbus. In 2012 zijn deze nationale vervoerbewijzen niet meer geldig en dient er met de OV-chipkaart te worden betaald.


tekst: autobussenwebsite.nl

Zwakveld of veldverzwakking houdt in dat bij een gelijkstroommotor met een constante ankerspanning de magnetische flux (ϕ) wordt verlaagd, zodat het toerental van de motor tot maximaal 1,5 tot 2,5 keer van het nominale toerental zal toenemen. Bij een seriemotor - het type motor dat gebruikt wordt voor tractie van treinen en trams - wordt de veldverzwakking verkregen door parallel aan de veldwikkeling een weerstand aan te sluiten. Als deze veldverzwakking trapsgewijs dient te geschieden, dan kan hiervoor een regelbare weerstand of een aftakweerstand worden gebruikt die aan diverse aftakkingen van de veldwikkeling wordt aangesloten. De veldverzwakking wordt toegepast zowel bij NS-treinen met conventioneel aanzetten met voorrijweerstanden als bij treinen met besturing d.m.v. vermogenselektronica (bijvoorbeeld de choppers vanaf ICM-2).

Zie ook: Energie-omzetting S6/EN, Transformatoren en roterende omzetters, E.H. Knol, Th.P. van Pelt (1995) - Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar Educatief, ISBN 90-236-07235
tekst: autobussenwebsite.nl

Zwartrijden, gebruikmaking van het openbaar vervoer zonder geldig vervoersbewijs.
tekst: autobussenwebsite.nl

ZWH, voluit: N.V. Autobedrijf "De Zuidwesthoek", busmaatschappij in Balk van 1941 t/m 1974. Verzorgt lijnen in twee vervoersgebieden, te weten Zuidwest-Friesland en het noorden van de Noordoostpolder. In 1974 wordt de ZWH overgenomen door de FRAM.
Zie ook: De ZWH-bus, een hele onderneming, M.C. van der Goot - Eigen uitgave - ISBN 9789099584622
Zie ook: Met de bus mee, deel 3: Van de Marne naar de Meuse, H. Verhoeff - Uitgeverij De Alk - ISBN 9789060133378
Zie ook: Verdere informatie over dit bedrijf
tekst: autobussenwebsite.nl

Zuidwest Nederland, busmaatschappij van 1978 t/m 1995. In 1978 ontstaan n.a.v. een fusie tussen de RTM, SW en ZVTM. In 1995 fuseert ZWN samen met Westnederland tot de ZWN-Groep. Aangezien in 1994 het Leidense deel van de NZH bij Westnederland wordt gevoegd, komt ook dit gebied terecht bij de ZWN-Groep. De Nieuwegeinse vestiging van Westnederland gaat over naar Midnet.

tekst: autobussenwebsite.nl

ZWN-Groep, busmaatschappij van 1995 t/m 1999. Ontstaan uit een fusie tussen ZWN (Zeeland) en Westnederland, waarbij de naam ZWN overgenomen wordt.

tekst: autobussenwebsite.nl