Pantograaf, in spoorjargon een ander woord voor stroomafnemer voor elektrische treinen en trams. De benaming pantograaf wordt oorspronkelijk gebruikt voor een stuk tekengereedschap, waarmee men tekeningen verschaald kan overnemen. Omdat de vorm overeenkomsten vertoont met de stroomafnemer op het trein- en trammaterieel, wordt deze ook vaak pantograaf genoemd. De stroomafnemer op een trolleybus wordt trolley genoemd.
tekst: autobussenwebsite.nl

PCC-car, Presidents' Conference Committee-Car, serie van 234 tramstellen waarvan het type afkomstig is uit de Verenigde Staten van Amerika. Ze worden in een smallere versie voor de HTM gebouwd door La Brugeoise et Nivelles, in dienst in de periode 1949-1975, uit dienst vanaf 2010.
tekst: autobussenwebsite.nl

Stroomlijnpostrijtuigmaterieel Pec (zie ook bij bakcode), bestaande uit 38 rijtuigen, verdeeld over 4 series, in dienst gekomen vanaf 1938. Aanvankelijk komen de rijtuigen in dienst in de kleur olijfgroen met rode biezen, maar eind jaren vijftig wordt dit grasgroen met zandgele biezen. De stroomlijnpostrijtuigen hebben geen eigen aandrijving, ze rijden altijd mee met ander stroomlijnmaterieel. Om te kunnen koppelen met het dieselektrische materieel is een speciaal voorzetstuk aanwezig, die voor de automatische Scharfenbergkoppeling wordt geplaatst. Wordt dit voorzetstuk niet gebruikt, dan wordt deze omhooggeklapt. Daartoe is aan de kopzijde een uitsparing (indeuking) gemaakt, waardoor het materieel de bijnaam deukneus heeft gekregen. Meestal rijdt Pec gekoppeld met elektrisch materieel. In 1979 gaat het allerlaatste materieel uit dienst.
Zie ook: Elektrische treinen in Nederland deel 2, C. van Gestel, B. van Reems, L. Tempelman - Uitgeverij De Alk, ISBN 90-6013-526-1
Zie ook: Langs de rails: Posttreinen, N. Spilt
tekst: autobussenwebsite.nl

Pieper, busonderneming vanaf 1927. Verzorgt tussen 1927 en 2004 de lijn tussen Coevorden en Nieuw-Schoonebeek. Daarna neemt Connexxion dat over.

Zie ook: Met de bus mee, deel 3: Van de Marne naar de Meuse, H. Verhoeff - Uitgeverij De Alk - ISBN 9789060133378
Zie ook: Verdere informatie over dit bedrijf
tekst: autobussenwebsite.nl

Plafond, benaming voor het maximum van een tariefstelsel (zie ook bij tariefaftopping) vergeleken met een ander tariefstelsel. Het gebruik van een plafond wordt toegepast, als er op één busdienst gebruik wordt gemaakt van twee tariefstelsels, waarbij het ene stelsel na een bepaald aantal kilometers het maximumtarief heeft bereikt (en overgegaan wordt op een landelijk kaartje), terwijl het andere stelsel nog doorloopt tot een hoger maximumbedrag. Voorbeeld hiervan is het plafond van het gebruik van 19 strippen (= 18 zones) op een strippenkaart op een Interliner, Qliner of Hanzeliner. Het zelfde geldt voor het plafond van een 6-ster-abonnement, waardoor een N-ster-abonnement niet geldig is op deze lijnen. Dit plafond is nodig, om te voorkomen dat reizigers op lange afstanden gebruik maken van een in dit geval goedkoper tariefstelsel met meer reismogelijkheden in plaats van het duurdere HOV-tariefstelsel. Omdat vanaf 2007 de prijzen van het HOV-tariefstelsel op de lange afstanden naar beneden worden bijgesteld, is dit plafond vanaf dat moment komen te vervallen.
tekst: autobussenwebsite.nl

Lijst met planaanduidingen voor treinen

Plan A, AB, B en C	Planaanduiding voor 65 elektrische vier- en 79 tweewagentreinstellen mat '46 (ELD4 en ELD2).
Plan C	Planaanduiding van een serie van 10 stalen (bolkop-)postrijtuigen van de PTT vanaf 1952.
Plan D	Planaanduiding voor 70 stalen (bolkop-)treinrijtuigen vanaf 1950.
Plan E	Planaanduiding voor 196 stalen treinrijtuigen (waarvan 10 postrijtuigen) vanaf 1954, afgeleverd in het kleurenschema van 1953, Pruisisch blauw. In de jaren zeventig worden er rijtuigen voorzien van blauwe reclamebanen.
Plan F	Planaanduiding voor 31 elektrische vier- en 14 tweewagentreinstellen mat '54 (ELD4 en ELD2).
Plan G	Planaanduiding voor 16 elektrische vier- en 16 tweewagentreinstellen mat '54 (ELD4 en ELD2).
Plan K	Planaanduiding voor 30 stalen (bolkop-)treinrijtuigen vanaf 1957.
Plan L	Planaanduiding voor 13 stalen postrijtuigen, als vervolg op de stalen rijtuigen plan E.
Plan M	Planaanduiding voor 15 elektrische tweewagentreinstellen mat '54 (ELD2).
Plan N	Planaanduiding voor 25 stalen slaaprijtuigen, afgeleverd in 1958 in de kleur donkerblauw.
Plan O	Planaanduiding voor een nooit gebouwde reeks stalen treinrijtuigen.
Plan P	Planaanduiding voor 26 elektrische vierwagentreinstellen mat '54 (ELD4).
Plan Q	Planaanduiding voor 22 elektrische tweewagentreinstellen mat '54 (ELD2).
Plan T	Planaanduiding voor 31 elektrische vierwagentreinstellen mat '64 (ELD4).
Plan U	Planaanduiding voor 42 diesel-elektrische driewagentreinstellen DE3.
Plan V	Planaanduiding voor 246 elektrische tweewagentreinstellen mat '64 (ELD2, EL2 en ELP2).
Plan W	Planaanduiding voor 24 stalen treinrijtuigen vanaf 1966.
Plan X	Planaanduiding voor 26 gemoderniseerde DE2-treinstellen uit 1953 en nog aanwezig onverbouwde motorrijtuigen DE1 en treinstellen DE2.
Plan Y	Planaanduiding voor 90 elektrische twee- en driewagentreinstellen SGM "Sprinter" (EL2, EL3).
Plan Z	Planaanduiding voor 144 elektrische drie- en vierwagentreinstellen ICM "Koploper" (ELE3, ELD3, ELD4).

tekst: autobussenwebsite.nl

Pompeblêden, logo van de FRAM van 1970 t/m 1996, tussen 2003 en 2009 nevenlogo van Arriva Zuidoost-Friesland. Ook bij de bedrijven Qbuzz en Arriva (Frysk Ferfier) worden er pompeblêden op de Friese autobussen gebruikt.

tekst: autobussenwebsite.nl

Price capping, ander woord voor tariefaftopping. Zie daar.
tekst: autobussenwebsite.nl

Procity, minibus van VDL Berkhof op VW-chassis, voorbeeld van een torpedofrontbus of neusbus. Dit type bus krijgt tussen 2007 en 2012 bekendheid door zijn inzet in Noordwest- en Zuidwest-Friesland onder de naam de Frysker. Nog voordat de bus afgeleverd zal worden, zijn er problemen met het remsysteem, waardoor de bus een paar maanden later de weg op komt. Omdat de Procity in het streekvervoer niet echt voldoet, gaat er een aantal wagens over naar de stadsdienst van Leeuwarden en krijgen zijopschriften met Maxx Leeuwarden.
tekst: autobussenwebsite.nl

Qbuzz, Busmaatschappij, in 2008 opgericht door Rob van Holten en Leon Struijk, ex-medewerkers van Connexxion. Rijdt vanaf 2009 in Zuidoost-Friesland en in Groningen en Drenthe. Qbuzz heet een Nederlands bedrijf te zijn (49% der aandelen is eigendom van de NS), desondanks bestaat het wagenpark toch hoofdzakelijk uit Duits materieel.
tekst: autobussenwebsite.nl

Qliner, Snelbus voor lange verbindingen, waarbij de Q quick en quality betekent. Oorspronkelijk een product van Arriva, vanaf 2006 overgedragen aan de OV-autoriteiten, waardoor ook andere vervoerders de naam mogen gebruiken. Sindsdien duikt de naam ook op bij maatschappijen zoals Connexxion en Qbuzz. Op de Qliner geldt het HOV- (trajectgebonden) tarief. Het assortiment strippenkaarten (max. t/m 19 strippen) en abonnementen (1 t/m 6-ster) is tot 2007 ook geldig, in de spitstijd met toeslag. Vanaf 2007 zijn, wegens een wijziging in het HOV-tarief voor de lange afstand, strippenkaarten met 20 strippen en het gehele assortiment abonnementen (1 t/m 6-ster en N-ster) geldig, in de spitstijd met toeslag. Vanaf 2011 kan er met de OV-chipkaart worden gereisd of met rittenkaarten (wagenverkoop).

tekst: autobussenwebsite.nl

Radstand, de afstand van de wielen bij een draaistel voor trams en treinen. Zie ook bij wielbasis.
tekst: autobussenwebsite.nl

De RAGOM, voluit NV Ridderkerksche Auto-Garage- en Omnibusmaatschappij, is een garage en busbedrijf gevestigd te Ridderkerk die autobusdiensten verzorgt onder vlag van de De Twee Provinciën. Zie daar verder.

tekst en logo: autobussenwebsite.nl

Railhopper, bijnaam voor het stoptreinmaterieel '90. Zie aldaar.
tekst: autobussenwebsite.nl

Regioliner, type vervoer voor snelle regionale verbindingen, in 2005 voor het eerst gelanceerd in de regio Haarlem / IJmond. Het gehele assortiment strippenkaarten en abonnementen is geldig op de Regioliner. Na 2011 is de OV-chipkaart het geldige betaalmiddel.

tekst: autobussenwebsite.nl

Reiskostenforfait, bedrag als gevolg van reiskosten dat men van de belasting mag aftrekken. Zie verder bij OV-verklaring reiskostenforfait.
tekst: autobussenwebsite.nl

De RET, voluit de Rotterdamse Elektrische Tram, tram- en busmaatschappij opgericht in 1878. Vanaf 1904 opererend onder de naam RET.

Zie ook: Met de bus mee, deel 3: Van de Marne naar de Meuse, H. Verhoeff - Uitgeverij De Alk - ISBN 9789060133378
Zie ook: Verdere informatie over dit bedrijf
tekst: autobussenwebsite.nl

Ritnummer, nummer van de rit van een lijnbus. Het nummer wordt meestal aangegeven door de cijferklappers die bij de voorruit bevestigd zijn (als dit tenminste niet vergeten wordt en ook als de cijferklappers aanwezig zijn). Het ritnummer is terug te vinden in de dienstregeling van de vervoerder.
tekst: autobussenwebsite.nl

Rittenkaart, nummer van de rit van een lijnbus. Het nummer wordt meestal aangegeven door de cijferklappers die bij de voorruit bevestigd zijn (als dit tenminste niet vergeten wordt en ook als de cijferklappers aanwezig zijn). Het ritnummer is terug te vinden in de dienstregeling van de vervoerder.
tekst: autobussenwebsite.nl

R-net, Netwerk van openbaar vervoer rondom Amsterdam. Per 2011 hebben alle bussen een gemeenschappelijk rood/grijze huisstijl vergezeld met een logo van R-net. De diensten worden uitgevoerd door de OV-bedrijven Connexxion en EBS voor zolang de concessies duren.

tekst: autobussenwebsite.nl

Rode Duivel, bijnaam voor dieselmaterieel met een rode kleur. Zie verder bij DE3. Zie ook bij DE1/DE2.
tekst: autobussenwebsite.nl

NV Reederij op de Lek of R^o/_dL is een rederij gevestigd te Kinderdijk die autobusdiensten verzorgt onder vlag van de De Twee Provinciën. Zie daar verder.

Zie ook: Verdere informatie over dit bedrijf
tekst en logo: autobussenwebsite.nl

Roland, voluit de Noord-Nederlandse Verkeersmaatschappij Roland, vanaf 1950 N.V. Roland's Garage- en Touringcarbedrijf, verzorgt tussen 1938 en 1964 de 43 km lange busdienst Woldendorp - Groningen. Het is een voortzetting van de WADS (Woldjer Auto-Dienst Siddeburen) en directeur D. van der Ploeg weet vanaf dat moment de lijn in fases te verlengen. In 1948 loopt de vergunning voor de busdienst weliswaar af, maar de Roland mag van de GADO de lijn gedurende 15 jaar blijven rijden, waarna de lijn overgedragen dient te worden. Daarnaast is de Roland ook nog actief in het touringcarwezen en als zodanig lid van reisbureau Cebuto Groningen. Het embleem is ontleend aan ridder Roland, die in de achtste eeuw als ridder verblijft aan het hof van keizer Karel de Grote.
Zie ook: Met de bus mee, deel 3: Van de Marne naar de Meuse, H. Verhoeff - Uitgeverij De Alk - ISBN 9789060133378
Zie ook: Verdere informatie over dit bedrijf
tekst: autobussenwebsite.nl

Routemaster, serie dubbeldeksbussen van AEC en carrosseriebouwer Park Royal Vehicles, gebouwd van 1958 t/m 1969 en in regulier gebruik in Londen tot en met 2005. Op twee toeristische lijnen worden er nog Routemasters ingezet. Daarbij zijn de oude AEC-motoren vervangen door nieuwere, zoals o.m. exemplaren van Cummins en Iveco. Kenmerken van de Routemaster zijn de rode kleur, de open achterdoorgang en de half cab. De Routemaster is een highbridge-dubbeldekker, die vanwege viaducten e.d. niet zomaar op elke route buiten Londen kan worden ingezet. Een exemplaar van de Routemaster is te bekijken in het Haags Busmuseum.
tekst: autobussenwebsite.nl